Bên cạnh mì gói, thường là “vật bất li thân” với các cầu thủ mỗi khi thi đấu ở xứ người, chuyên gia Nguyễn Ngọc Trâm Anh, Bộ phận Khoa học Thể thao Trung tâm đào tạo bóng đá trẻ PVF, tư vấn các thực phẩm thiết yếu, chứa đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho các cầu thủ trong trường hợp thi đấu xa nhà.
Những chuyến du đấu sân khách hay những đợt tập trung chuẩn bị mùa giải, thường là giai đoạn tập luyện cường độ cao của các cầu thủ. Việc chú trọng nạp dinh dưỡng trong ngày tập luyện là điều quan trọng, giúp cầu thủ cải thiện thể trạng, khả năng hồi phục của mình.
Bên cạnh đó, có những trường hợp, đội bóng sẽ mất nhiều thời gian vào việc di chuyển, làm quen với khí hậu, môi trường mới. Ở giải U23 Đông Nam Á 2022 vào tháng 2, nhiều cầu thủ U23 Việt Nam được gọi bổ sung gấp phải di chuyển đường bộ từ Thành phố Hồ Chí Minh sang Phnom Penh (Campuchia), mất khoảng 7 tiếng đồng hồ.
Ngoài ra, các cầu thủ còn thi đấu ở những nơi có thời tiết nắng nóng như Úc, UAE. Tất cả đều ít nhiều gặp trở ngại về thích ứng với thời tiết. Thậm chí, ở Việt Nam, các cầu thủ có thể rơi vào trường hợp thay đổi thời tiết, từ vùng nóng ẩm sang vùng lạnh.
Với những thời điểm như vậy, các cầu thủ thường cần những thực phẩm giúp nạp và bù đắp năng lượng, giảm mệt mỏi, tối ưu hiệu suất thi đấu, hồi phục. Chuyên gia Nguyễn Ngọc Trâm Anh, Bộ phận Khoa học Thể thao Trung tâm đào tạo bóng đá trẻ PVF tư vấn những thực phẩm tiện lợi, giúp các cầu thủ có thể mang theo khi thi đấu xa nhà.
Ngũ cốc ăn sáng
Ngũ cốc ăn sáng là một loại thực phẩm khô, được đóng gói cẩn thận và đảm bảo vệ sinh. Ngũ cốc là thực phẩm quen thuộc với tất cả mọi người, chứa thành phần chính là carbohydrate, protein, chất xơ và thường được bổ sung các loại vitamin và khoáng chất như vitamin A, C, D, sắt, kẽm,…
Thay vì mì gói, ngũ cốc sẽ bổ sung năng lượng hợp lý cho những bữa sáng hay bữa phụ trong ngày cho cầu thủ. Ngũ cốc có thể ăn kèm sữa, sữa chua, sữa hạt và hỗn hợp trái cây khô.
Thanh dinh dưỡng/thanh năng lượng
Một buổi tập luyện của cầu thủ không chỉ đốt calo mà còn khiến cơ thể bị thiếu hụt glycogen. Thanh dinh dưỡng hay thanh năng lượng thường chứa thành phần ngũ cốc, hạt và hoa quả, chất xơ,… giúp cung cấp nguồn năng lượng dồi dào và lành mạnh.
Các loại hạt trong cùng một thanh như hạnh nhân, hạt điều, hạt óc chó,… giúp bổ sung chất béo không no và chất chống oxy hóa, giúp chống lại những gốc tự do trong cơ thể, tăng cường đề kháng cho cơ thể.
Ngoài ra, một số thanh dinh dưỡng hoặc thanh năng lượng hiện nay có bổ sung protein. Điều này có lợi cho những cầu thủ đang có nhu cầu cải thiện khối lượng cơ bắp của mình.
Thức uống thể thao/điện giải
Thức uống thể thao, hay thức uống điện giải là đồ uống rất đỗi quan trọng và thiết yếu với cầu thủ ngay cả khi tập luyện tại sân nhà. Đối mặt với lượng vận động cao và nhiệt độ ngoài trời nắng nóng, trang bị những chai nước thể thao chứa carbohydrate và điện giải giúp cầu thủ nạp năng lượng nhanh chóng, bù nước hiệu quả trong khi tập luyện, tránh gây mệt mỏi và thiếu nước.
Oresol/Viên sủi điện giải
Nếu như thức uống thể thao giúp cầu thủ nạp năng lượng nhanh và bù nước trong buổi tập, thì oresol hoặc viên sủi điện giải giúp cầu thủ cấp nước đều đặn trong ngày, có thể sử dụng khi cơ thể mất nước ngay cả những khi không có buổi tập.
Sữa tươi
Sữa là một nguồn thực phẩm giàu protein, một hộp sữa tươi cung cấp khoảng 7–8 gam protein. Protein là nguồn dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người, bao gồm cả phát triển và tăng trưởng thể chất, tái tạo các tổ chức trong cơ thể và là thành phần chính của kháng thể, thực hiện chức năng miễn dịch.
Sữa còn được mệnh danh là một protein “hoàn chỉnh”, có chứa đầy đủ 9 loại amino acid cần thiết cho cơ thể. Trong sữa và các sản phẩm từ sữa có chứa 2 loại protein, đó là casein và whey protein, đóng vai trò quan trọng trong sự tổng hợp protein cho cơ bắp, giúp phát triển và tái tạo cơ một cách tối ưu. Ngoài ra, kết hợp sữa cùng ngũ cốc ăn sáng cũng là một món ăn hoàn hảo về mặt dinh dưỡng, mang lại sự ngon miệng.
Whey Protein
Whey protein là cái tên rất thân quen trong giới thể thao, bổ sung whey protein là cách hiệu quả để tăng lượng protein vào chế độ ăn hàng ngày. Từ những hiệu quả đã được chứng minh, whey protein được khuyến khích sử dụng trong và sau khi tập luyện thể thao. Ở thời điểm này, sự tổng hợp Protein tại cơ bắp sẽ đạt mức cao nhất.
Đặc biệt đối với cầu thủ đá bóng, protein cần được tiêu thụ ngay sau khi trận đấu kết thúc để cơ bắp có thể đạt khả năng hồi phục tốt nhất sau 90 phút “cháy” hết mình trên sân.
Do vậy, một giải đấu với lịch thi đấu dày đặc đòi hỏi việc phục hồi sau trận đấu phải được thực hiện thường xuyên và nghiêm túc.
Một vài gói hạt hỗn hợp
Một gói hỗn hợp hạt gồm hạnh nhân, óc chó, hạt dẻ, hạt điều,… đều chứa các axit béo không no và giàu polyphenol, một chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ các tế bào khỏi tổn thương do các gốc tự do gây ra.
Các loại hạt đều chứa hàm lượng chất xơ cao, giúp tăng cường sức khỏe đường ruột. Thời điểm thích hợp để “nhâm nhi” gói hạt hỗn hợp là bữa sáng, bữa phụ trong những buổi không có lịch tập, trong lúc di chuyển trên xe,…
Kẹo bạc hà menthol
Nhiệt độ nắng nóng là một trong những nhân tố khiến cơ thể dễ dẫn tới mệt mỏi và khó chịu với các cầu thủ. Ngoài những phương pháp hạ nhiệt như dùng khăn ướp đá, có một phương pháp đơn giản nữa có thể tạo cảm giác mát nhanh ở vùng mũi miệng, đó là sử dụng kẹo bạc hà chứa menthol.
Cảm giác tươi mát khi sử dụng menthol là do sự liên quan của dây thần kinh sinh ba tới chức năng cảm nhận nhiệt độ. Do đó, việc sử dụng kẹo bạc hà chứa menthol cũng là một lựa chọn giúp cầu thủ hạ nhiệt tạm thời dưới thời tiết khắc nghiệt.
